17 Απριλίου 2014

Η Πεταλούδα

Υπάρχει μια γνωστή ιστορία σχετικά με ένα πολύ σπάνιο είδος πεταλούδας. Οι εντομολόγοι, θέλοντας να παρατηρήσουν αυτό το σπάνιο είδος, μετέφεραν στο εργαστήριο ένα κουκούλι και όταν έφτασε η ώρα, άρχισαν να παρατηρούν πώς από τη χρυσαλλίδα θα αναδυόταν η πεταλούδα. Όταν ξεκίνησε η διαδικασία, είδαν ότι η πεταλούδα πάλευε μανιασμένα για να βγει έξω, να απελευθερωθεί.
Κάποιος από τους επιστήμονες σκέφτηκε να βοηθήσει το έντομο να μη βασανίζεται και να απελευθερωθεί μια ώρα αρχύτερα. Το αποτέλεσμα ήταν η πεταλούδα να μην μπορεί να πετάξει, αφού μόνο η ολοκληρωμένη δική της προσπάθεια να μεταμορφωθεί από χρυσαλλίδα σε πεταλούδα ήταν αυτό που θα δυνάμωνε τα φτερά της. Χωρίς λοιπό αυτό τον αγώνα, που έπρεπε μόνη της να δώσει, σύντομα η πεταλούδα πέθανε…
Το ίδιο συμβαίνει και με τα φυτά. Χρειάζεται να βάλουμε μέσα στο έδαφος τους σπόρους προκειμένου ένα φυτό να βλαστήσει. Στην περίπτωση αυτή οι σπόροι χρειάζονται το χώμα για να αντισταθεί στο βάθεμα της ρίζας, διαφορετικά η ρίζα δεν θα έχει τον αναγκαίο προς τα κάτω προσανατολισμό. Υπό μια έννοια, ο «τάφος» του σπόρου είναι ταυτόχρονα και η τροφός του.

Παντού στη Φύση επικρατεί ο νόμος της αναλογίας. Αυτό λοιπόν που χρειάζεται η πεταλούδα και ο σπόρος, χρειάζεται και ο άνθρωπος. Και η Φύση, όπως ξέρετε, δεν λέει ψέματα.
Συνεπώς, οι δυσκολίες που εμφανίζονται στη ζωή μας είναι οι ευκαιρίες, η καύσιμη ύλη αν θέλετε, για την ψυχολογική μας ανάπτυξη. Και όχι μόνο. Σε ένα εσωτερικό επίπεδο, είναι το απαραίτητο συστατικό της «συνταγής» για την πνευματική ανάπτυξη.
Να όμως που η αλήθεια αυτή γίνεται προσπάθεια να εμφανιστεί αντιστραμμένη. Εκατοντάδες βιβλία, «γκουρού», «δάσκαλοι» και άλλοι ταγοί του μεγάλου σύγχρονου ρεύματος του self-help (αυτοβοήθεια) προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν χρειάζεται να χολοσκάμε και να δυσκολευόμαστε.
Διαβάζοντας ένα βιβλίο, κάνοντας μερικές ασκήσεις, παρακολουθώντας ένα-δυο σεμινάρια, αποκτώντας «θετική σκέψη» (το τρεντ της εποχής μας), θα έχουμε ό,τι θελήσουμε. Από λεφτά, αυτοκίνητα, σπίτια, λαμπρή καριέρα, μέχρι διώξιμο του άγχους, ψυχική γαλήνη, προσωπική ευτυχία και πάει λέγοντας.
Με λίγα χρήματα, αναλαμβάνουν όλοι αυτοί να σου πουν το Μεγάλο Μυστικό: πώς γρήγορα, απλά και εύκολα θα φτάσεις στη Φώτιση!

Βέβαια, είναι να απορεί κανείς πόσο ευκολόπιστοι είμαστε εμείς οι άνθρωποι και πόσοι τυφλοί μπροστά σε αυτά που η Φύση συνεχώς μας διδάσκει, όπως καλή ώρα με το παράδειγμα της πεταλούδας.
Όπως χαρακτηριστικά λέει ο αναπληρωτής καθηγητής του ΑΠΘ Νικόλας Σεβαστάκης, «όλη αυτή η ρητορεία περί θετικής σκέψης δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να θεοποιεί την αυτοκολακεία του εγώ, δίνοντας πίστη ότι μπορεί κανείς να ξεφύγει από μια πραγματικότητα που δεν του αρέσει, έτσι χωρίς να κάνει τίποτε. Μάλιστα δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα η πίστη αυτή βρίσκεται στον πυρήνα του διαφημιστικού λόγου, ο οποίος σχεδόν τη συγκροτεί ως ιδεολογία».
Και είναι εκπληκτικό πόσο έχουμε διαβρωθεί από αυτή την ιδεολογία. Πόσο πολύ πιστεύουμε ότι μια αλλαγή στις εξωτερικές συνθήκες, όπως ένα καινούριο αυτοκίνητο, ένα καλύτερο σπίτι, ένας άλλος/η σύντροφος, μια άλλη κυβέρνηση, θα κάνει τα πράγματα διαφορετικά. Ότι εμείς οι ίδιοι θα γίνουμε διαφορετικοί, πιο ευτυχισμένοι.
Ωστόσο, η αλήθεια, το πραγματικό μυστικό που μας λένε ανοιχτά εδώ και χιλιάδες χρόνια όλοι οι αληθινοί σοφοί, είναι ότι για να αλλάξεις τη ζωή σου πρέπει να αλλάξεις τον εαυτό σου, το Είναι σου. Όσο παραμένεις όπως είσαι θα προσελκύεις τα ίδια προβλήματα, τις ίδιες δυσκολίες. Το επίπεδο του Είναι σου θα προσελκύει δυσκολίες και αντιστάσεις της δικής του ποιότητας.
Για παράδειγμα, είσαι τύπος αγχώδης, από αυτούς που ανησυχούν συνεχώς για κάτι. Ξαφνικά κερδίζεις το λαχείο και βρίσκεσαι με πολλά χρήματα. Πιστεύεις ότι τώρα θα είσαι επιτέλους ευτυχισμένος, όμως… με έκπληξη διαπιστώνεις ότι συνεχίζεις να ανησυχείς και να αγχώνεσαι, τώρα επειδή έχεις πολλά λεφτά!
Συμπέρασμα: Όπου και να πας, ό,τι πλούτη και δύναμη να κερδίσεις, θα συνεχίσεις να είσαι ο ίδιος ανόητος.

Υπάρχει απάντηση; Ναι, αλλά όχι του τύπου «Δέκα Απλά Βήματα προς τη Φώτιση». Θυμηθείτε την ιστορία της πεταλούδας μας.
Κάθε σοβαρή απάντηση, πρόταση, περί αυτογνωσίας και εσωτερικής ανάπτυξης δεν μπορεί παρά να περιέχει το στοιχείο της δυσκολίας, του προσωπικού αγώνα που πρέπει να δώσει κάποιος με τον εαυτό του, για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, αν όχι για όλη του τη ζωή.
Επιπλέον, ο βαθμός της εσωτερικής ανάπτυξης μετριέται με το πόσο κανείς μπορεί να αντέχει σε δυσκολίες και προβλήματα. Καταλαβαίνετε λοιπόν τι ζημιά κάνουμε στον εαυτό μας όταν ακολουθούμε την οδό της ελάχιστης αντίστασης, και φυσικά στα παιδιά μας που τα μεγαλώνουμε με όλες τις ανέσεις…
Βέβαια, ο «αντίπαλος» που ταυτόχρονα είναι η τροφός μας, βάζει συνεχώς τρικλοποδιές, παρουσιάζει συνεχώς αντιστραμμένα τα πράγματα. Γιατί αυτός είναι ο ρόλος του. Αν τον ακολουθήσουμε κοιμόμαστε, πεθαίνουμε μέσα σε ένα όνειρο «θετικής ενέργειας» και λοιπών αγαθών. Αν του πάμε κόντρα και αρχίσουμε να τον μελετάμε, ξυπνάμε και ζούμε αληθινά. Η επιλογή δική μας…


Στέφανος Ελμάζης, Εσώτερες Διαστάσεις